Gojenie się ran to skomplikowany proces, który zachodzi w naszym ciele w celu przywrócenia integralności skóry i tkanek po urazie. Jako osoba pracująca z bliznami, często spotykam się z pytaniami dotyczącymi prawidłowej pielęgnacji rany i blizny w pierwszych dniach po jej powstaniu. W tym artykule podzielę się ekspercką wiedzą na temat tego, jak przebiega proces gojenia oraz jak możemy wspierać skórę w tych kluczowych pierwszych dniach.
Etapy gojenia się ran
Popularnie mówi się o trzech etapach gojenia rany: zapalny, proliferacyjny oraz remodelowanie. Jednak mamy jeszcze taki punkt 0, który określa się jako hemostaza. Poniżej kilka słów charakteryzujących poszczególne etapy.
- Hemostaza : 0 – natychmiast po urazie i uszkodzeniu naczyń włosowatych płytki krwi przylegają do kolagenu na odsłoniętych ścianach naczyń, tworząc słaby korek hemostatyczny. Głównym jego celem jest powstrzymanie utraty krwi. Krążące czynniki krzepnięcia następnie stabilizują korek poprzez tworzenie rusztowania fibrynowego
- Etap zapalny 0-5 dni: w tym czasie organizm reaguje na uraz poprzez zwiększenie przepływu krwi do uszkodzonego obszaru, co prowadzi do zaczerwienienia i obrzęku. Białe krwinki (leukocyty) są wysyłane, aby zwalczyć wszelkie infekcje i usunąć martwe komórki. Ten etap jest kluczowy dla oczyszczenia rany i przygotowania jej do kolejnych etapów gojenia.
- Etap proliferacyjny 5-10 : na tym etapie zaczyna się odbudowa tkanek. Fibroblasty wydzielają duże ilości kolagenu typu III, który jest spleciony z fibrylami. Głęboko w tych włóknach są zróżnicowane fibroblasty ze zdolnością do kurczliwości podobnej do mięśni. Są to miofibroblasty. Sprawiają one, że brzegi rany zaczynają się zrastać. Naczynia krwionośne zaczynają się regenerować. W tym czasie rana zaczyna się zamykać i formuje się nowa tkanka.
Końcowym rezultatem pierwszych trzech faz gojenia się ran jest niedojrzała blizna,
która może wyglądać dość nieestetycznie, łatwo się kruszy, jest mało odporna na rozciąganie zdrowej tkanki. Aby poprawić swoją jakość, taka niedojrzała blizna przechodzi długotrwały proces przebudowy, który ma ją zmienić w dojrzałą bliznę, która bardziej przypomina formę i funkcję zdrowej tkanki.
- Etap remodelowania 10 dni – 2 lat: w tym czasie nowo powstała tkanka dojrzewa i reorganizuje się, co prowadzi do wzmocnienia i stabilizacji blizny. To proces zastąpienia słabego i zdezorganizowanego kolagenu typu III silniejszym i bardziej zorganizowanym kolagenem typu I.
Dla prawidłowego gojenia się ran, wszystkie cztery fazy – hemostaza, stan zapalny, proliferacja i przebudowa – muszą być spełnione.
Jeśli dojdzie do zakłócenia którejkolwiek z nich, może dojść do patologicznej formy i skutkować to powikłaniami m.in. trudno gojącą się raną, zakażeniem, przerostową lub atroficzną blizną a nawet martwicą.
Pierwsze dni od powstania rany
Pierwsze dni po powstaniu rany są kluczowe dla całego procesu gojenia. Oto kilka zaleceń, jak prawidłowo pielęgnować ranę w tym czasie:
Oczyszczenie rany
Oczyszczenie rany to pierwszy i najważniejszy krok. Powinno się to robić delikatnie, używając przegotowanej wody lub soli fizjologicznej. Unikaj stosowania silnych środków dezynfekujących, które mogą podrażnić skórę i opóźnić proces gojenia. Stosuj produkty zalecone przez lekarza lub osobę, która zajmuje się pracą z ranami i bliznami.Higiena takiego miejsca to podstawa.
Stosowanie opatrunków
Odpowiednie opatrunki chronią ranę przed zakażeniem i utrzymują optymalne warunki wilgotności, co przyspiesza gojenie. Wybór opatrunku zależy od rodzaju rany – mogą to być opatrunki hydrożelowe, hydrofobowe czy specjalne plastry wspomagające gojenie. Jednak nie będa one dobre dla każdego rodzaju rany. Bywa tak, że ze względu na miejsce lub rodzaj nie da się zastosować takiego opatrunku. Przykładem mogą być blizny poporodowe po nacięciu krocza. W tym przypadku również, zastosuj się do zaleceń lekarza lub skonsultuj to z terapeutą blizn.
Unikanie zakażeń
Aby uniknąć zakażeń, należy monitorować ranę pod kątem oznak infekcji, takich jak zwiększony ból, zaczerwienienie, obrzęk czy wydzielina o nieprzyjemnym zapachu. W przypadku wystąpienia tych objawów, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Można w pielęgnacji takie rany stosować produkty np. ze srebrem koloidalnym, które ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne jak również wspiera procesy regeneracji. Przy wyborze produktów pamiętaj o tym aby nie zawierały składnika aktywnego, na który jesteś uczolny/a. Jeśli nie masz pewności, przetestuj niewielką ilość produktu na zdrowej skórze i zobacz jak zareaguje po 24h.
Dieta i nawadnianie
Prawidłowa dieta bogata w białko, witaminy A i C oraz cynk wspomaga proces gojenia. Również odpowiednie nawodnienie organizmu jest kluczowe dla utrzymania zdrowia skóry i prawidłowego przebiegu regeneracji. Picie odpowiedniej ilości wody zapewnia komórkow optymalne środowisko do pracy podczas regeneracji i przebudowy.
Unikanie urazów
W pierwszych dniach po urazie należy unikać narażania rany na dodatkowe urazy mechaniczne, chemiczne czy termiczne. Chronienie rany przed słońcem również jest ważne, ponieważ promienie UV mogą pogorszyć wygląd blizny.
Produkty wspomagające gojenie
Na rynku dostępnych jest wiele produktów wspomagających proces gojenia, takich jak kremy z alantoiną, pantenolem, witaminą E oraz preparaty zawierające ekstrakty roślinne, jak np. aloes. Świetnie sprawdzają się też produkty kolagenowe. Ważne jest jednak, aby przed ich zastosowaniem skonsultować się z kosmetologiem lub lekarzem, aby dobrać odpowiedni preparat do rodzaju rany i stanu skóry.
Terapie kolagenowe w procesie gojenia się ran
Biorąc pod uwagę wszystkie etapy gojenia się rany, niezaprzeczalnie rola kolagenu jest kluczowa. Zatem pobudzanie fibroblastów do jego produkcji jak również wspieranie innych komórek i zapewnienie odpowiednio nawilżonego środowiska do lepszej komunikacji międzykomórkowej będzie wspierało proces gojenia.
W produktach kolagenowych mamy rozbity na frakcje peptydów kolagen różnego pochodzenia. Ja odniosę się do peptydów kolagenu rybiego, z racji tego, że sama na nim pracuję.
Stosowanie kosmeceutyków zawierających biopeptide complex będzie realnie i znacząco pozytywnie wpływać na gojenie się ran w każdym z etapów.
Peptydy kolagenu rybiego przypomnę, są biokompatybilne z organizmem ludzkim, wg naukowców obecnie jest to najbardziej bezpieczna forma peptydów kolagenu. Wpływają na modulację stanu zapalnego, pobudzają fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny, wspierają produkcję kwasu hialuronowego.
Podsumowanie
Pierwsze dni od powstania rany są decydujące dla całego procesu gojenia. Odpowiednia pielęgnacja, higiena oraz monitorowanie stanu rany mogą znacznie przyspieszyć regenerację i zapobiega powstawaniu komplikacji. Pamiętajmy, że każdy organizm jest inny, a proces gojenia może przebiegać różnie w zależności od wielu czynników. Dlatego warto korzystać z profesjonalnych porad kosmetologów i lekarzy, aby zapewnić swojej skórze najlepsze warunki do zdrowienia.
Polecam produkty kolagenowe marki Larens. Opieram o nie terapię oraz pielęgnację ran i blizn moich klientów:
https://www.artface.wellu.eu
Jeśli chcesz dobrać produkty do swojego przypadku oraz otrzymać rabat na zakupy zapraszam do kontaktu:
katarzyna.worwa@gmail.com
tel 661 686 607
Najnowsze komentarze